Sắp đến lễ Setsubun rồi nhỉ. Hôm nay, mình sẽ giới thiệu đến mọi người về phong tục Setsubun của Nhật Bản !
もうすぐ節分ですね。今日は日本の節分の風習についてご紹介します！
Lễ Setsubun (tiết phân) là gì ? – 節分とは？
Setsubun(せつぶん) bao gồm せつ trong 季節(きせつ kisetsu – mùa) vàぶんtrong (分ける wakeru – phân chia) nên Setsubun có thể hiểu là ‘‘phân chia mùa’’. Đúng như tên gọi ấy, Setsubun là ngày trước các thời điểm giao mùa như ‘‘lập xuân (risshun)’’, ‘‘lập hạ (rikka)’’, ‘‘lập thu (risshuu)’’, ‘‘lập đông (rittou)’’.
「季節」を「分ける」と書きます。その名の通り、立春（りっしゅん）、立夏（りっか）、立秋（りっしゅう）、立冬（りっとう）という季節の変わり目の前日のことを指します。
Mặc dù 1 năm có 4 thời khắc giao mùa nhưng đối với người Nhật, sự chuyển giao giữa mùa đông và mùa xuân được xem là quan trọng nhất nên thời khắc giao mùa được quy định chỉ có 1 lần trong năm, rơi vào ngày mùng 3 tháng 2 hàng năm.
この季節の変わり目は、1年に4回あるのですが、日本ではいつしか冬と春の変わり目が一番重要とされ、2月3日が年１回の節分となりました。
Mặc dù Setsubun mọi năm là ngày 3 tháng 2 nhưng do năm 2020 là năm nhuận nên ngày Setsubun năm nay sẽ rơi vào mùng 2 tháng 2. Việc sớm hơn 1 ngày sẽ xảy ra 124 năm/lần.
例年は2月3日ですが、2020年は暦（こよみ）の影響で2月2日です。1日早まるのは、実に124年ぶりとのことです。
Vào ngày giao mùa, người Nhật sẽ thực hiện phong tục ném hạt đậu (mamemaki).
節分の日に行うのが「豆まき」です。
Người ta sẽ vừa ném hạt đậu vừa hô to câu nói “Quỷ ra ngoài, phúc đi vào trong” (Oni wa sotofuku wa uchi) để đuổi xui xẻo đi và đón phúc vào nhà.
「鬼（おに）は外、福（ふく）は内」という掛け声に合わせて、豆をまくことで、「鬼」を追い払い、「福」を呼び入れるという目的があります。
Để đuổi con quỷ xui xẻo đi, có những địa phương còn trang trí đầu cá mòi hoặc lá đông thụ ở cửa vì họ tin rằng mùi hôi của đầu cá mòi và đầu sắc nhọn của lá đông thụ sẽ đuổi quỷ đi. Cũng có những nơi người ta lại dùng tỏi hoặc hành…
鬼を追い払うために、鰯（いわし）の頭やひいらぎの葉を門にさしておく地方もあります。いわしの頭の臭いにおいやひいらぎの葉のするどい先端で、鬼を追い払う目的です。ねぎやにんにくも使われます。
豆まき- Ném hạt đậu (Mamemaki)
Vào ngày Setsubun, các gia đình ở Nhật cũng sẽ thực hiện tập quán ném hạt đậu.
節分の日は、日本の一般的な家庭でも豆まきをおこないます。
Người ta cho rằng tập tục này được bắt đầu từ ngày xa xưa khi người Nhật tin rằng hạt đậu có tác dụng xua tan đi tai hoạ nên họ sẽ ném hạt đậu ra xung quanh để đuổi quỷ – thứ đem đến tai ương và xui xẻo.
昔は、豆には厄を払う効果があると考えられていたため、豆をまいて、私たちに害をおよぼす「鬼」を追いはらおうとしたのが始まりとされています。
Càng đến gần lễ Setsubun, các siêu thị sẽ bày bán hạt đậu và mặt nạ quỷ.
節分が近くなると、スーパーなどで豆や鬼のお面などが売り出されます。
Việc ném hạt đậu cũng được quy định từng bước một.
豆まきは、手順が決まっています。
Các bước ném đậu- 豆まきの手順
Bước 1: Mở cửa sổ trong phòng ra.
１、部屋の窓を開ける
Bước 2: Đứng tại cửa sổ của phòng xa nhất tính từ lối đi vào nhà và hô to câu nói “Oni wa soto” rồi ném hạt đậu (nhằm mục đích đuổi quỷ đi).
２、玄関から一番遠い部屋の窓から「鬼は外」の掛け声で豆をまく（鬼を追い出す狙いがある）
Bước 3: Đóng cửa sổ lại, hô to câu nói “Fuku wa uchi” rồi ném hạt đậu (gọi phúc vào nhà).
３、窓を閉めて、室内に「福は内」と豆をなげる（家に幸福を呼び込む）
Bước 4: Rải hạt đậu ở các phòng trong nhà theo cách tương tự như vậy. Cuối cùng, mở cửa và rải hạt đậu ở lối vào .
４、各部屋で同じように豆をまき、最後はドアを開けて玄関で豆をまく。
Ngoài ra, sau khi rải đậu xong, mỗi thành viên trong gia đình sẽ bốc lên số hạt đậu tương đương với số tuổi của người đó hoặc số tuổi của người đó + 1 để ăn, với ý nghĩa sẽ có một năm mới dồi dào sức khoẻ.
また、豆まきのあとには、年の数だけ、または年の数+１個の豆をひろって食べます。こうすると、１年元気に過ごせるといわれています。
Các điều cần lưu ý khi ném đậu – 豆をまく時の注意
Khi ném đậu ở trong chung cư thì chúng ta cần hết sức lưu ý.
マンションで豆まきをするときなどは注意が必要です。
Khi ném ra ngoài cửa sổ, bạn phải đảm bảo hạt đậu không rơi vào nhà của người khác hoặc rơi xuống đường. Nếu không thể tránh được những điều đó, bạn chỉ cần làm động tác ném giả vờ là được rồi.
まずは窓から豆を投げるときは、他の人の敷地や道路などに入らないようにしなければいけません。もし難しい場合は、投げる動作をするだけでもよいかもしれません。
Những hạt đậu được ném ra ngoài lối vào nhà cũng phải được thu dọn lại sau khi ném để không gây phiền hà cho những hộ dân xung quanh.
ドアを開けて玄関に巻いた豆も、豆まき後には回収するのがエチケットです。まわりの住民などに迷惑をかけないよう、しっかり掃除をしましょう！
Mình nhớ lúc mình còn nhỏ, vào ngày Setsubun mẹ mình đã đeo mặt nạ quỷ để đóng vai quỷ để mọi người ném vào.
小さい頃、節分の日は、母親が鬼のお面をかぶって鬼役になって豆まきをしたのを思い出すな。
Cơm cuộn ăn vào lễ Setsubun- 節分の日に食べる太巻き
Người ta truyền rằng vào ngày Setsubun, nếu quay mặt về hướng tốt (gọi là Ehou) và ăn cơm cuộn (Futomaki) thì điều ước sẽ thành hiện thực. Điểm lưu ý khi ăn là cắn miếng tròn như hình ở trên. Cách gọi Ehoumaki cũng hình thành từ việc quay mặt về hướng tốt để ăn cơm cuộn như vậy.
節分の日には、幸運の来る方角である「恵方（えほう）」を向いて、太巻きずしを食べると願いごとが叶うといわれています。上の写真のように丸かじりするのがポイントです。恵方を向いて食べることから「恵方巻き」と呼ばれています。
Vốn dĩ, phong tục này có nguồn gốc từ vùng Kansai (ở phía Tây Nhật Bản). Những năm gần đây, nó đã lan toả ra toàn quốc. Vào ngày Setsubun, các bạn có thể dễ dàng mua Ehoumaki ở trung tâm thương mại, siêu thị hoặc thậm chí là cửa hàng tiện lợi.
関西でおこなわれていた風習でしたが、近年は、日本全国に広まりました。現在は節分になると、百貨店やスーパー、コンビニでも恵方巻きが売り出されます。
Để cầu cho một năm mới sức khoẻ dồi dào và bình an, bạn hãy thử làm theo tập quán này của người Nhật vào ngày lễ Setsubun nhé.
皆さんも、無病息災を願い、家族で豆まきをしてみてはいかがですか？
Là một phong tục của người Nhật được diễn ra vào tháng 2 hàng năm
Đậu nành, mặt nạ quỷ và cơm cuộn Ehoumaki là 3 thứ không thể thiếu
Hãy cẩn thận khi ném hạt đậu để không gây ảnh hưởng đến các nhà hàng xóm xung quanh
